De Yixing theepot

In de wereld van Chinese thee zijn theepotjes gemaakt van Yixing klei erg bijzonder. Door het gebruik van deze klei is de Yixing theepot poreus waardoor theearoma’s worden opgenomen. Ze komen in veel vormen en kleuren wat ze bij uitstek geschikt maken om te verzamelen!

Waar komt Yixing klei vandaan?

Nabij de stad Yixing wordt een speciale kleisoort gevonden, Yixing klei. De klei is rijk aan mineralen en is eigenlijk geërodeerd leisteen. Er wordt gele, rode, groene en paarse klei gevonden. Deze laatste heet zisha, de exacte vertaling is ‘paarse zand klei’. Soms echter worden andere kleuren gemengd met paarse klei en worden deze ook zisha genoemd. In ieder geval, in de praktijk wordt meestal hetzelfde bedoeld met zisha en Yixing klei.

Het maken van Yixing theepotjes

Onder Yixing ligt het dorpje ‘Ding Shu’ (200.000 inwoners), ook wel ‘Ceramic City’ genoemd. Hier worden de potjes gemaakt. Na het opgraven van de klei wordt het gesorteerd op kleur. Potjes uit een andere batch hebben dikwijls net een andere kleur. De klei kan nu nog wel een jaar lang blijven liggen om het erosieproces te versnellen door middel van regen, zon en wind.

De gerijpte klei wordt vervolgens vermalen en gezeefd. Er zijn verschillende fijnheden, uitgedrukt in mesh. De duurste potjes worden door de meesters gemaakt van de meest fijne klei. Het wil niet zeggen dat de potjes gemaakt van een grovere fijnheid niet goed zijn.

De vermalen leisteen wordt nu onder water gezet waarna er een brei ontstaat. Na enkele dagen wordt deze brei gedeeltelijk gedroogd in de zon en bewerkt met een hamer om overtollig vocht en luchtbelletjes te verwijderen uit de klei.

De klei wordt nu verpakt en nog enkele maanden gerijpt.

De basis voor een Yixing theepot is nu gereed.

De meeste potjes worden ‘handgemaakt’. Er komen in het proces geen machines voor, er wordt alleen een mal gebruikt om de ronde basisvorm goed te krijgen. Het afwerken, bevestigen van de bodem, tuitje en deksel wordt handmatig gedaan.

Door het bakproces onderscheiden Yixing potjes zich van overig porselein of keramiek. Dit wordt namelijk twee keer gebakken op eenmaal een lagere en eenmaal een hogere temperatuur. Yixing klei wordt één keer gebakken op een temperatuur van 1150 graden.

De voordelen van Yixing klei

Wat er wordt nagestreefd in het maken van een Yixing theepot is dat het materiaal poreus blijft. Dit maakt Yixing klei en de potjes uniek. Het is de bedoeling dat je één soort thee uitkiest en je potje alleen voor deze ene thee gebruikt. De poreuze klei neemt oliën en smaakstoffen uit de thee in zich op en verbetert vervolgens de smaak en het aroma van je volgende kopje thee. Ze zeggen wel eens dat je na verloop van de tijd enkel nog maar water in je potje hoeft te doen en dan toch de smaak van de thee krijgt.

Omdat een Yixing theepot ook nog eens warmte heel goed vasthoudt zijn de potjes vooral geschikt om de wat donkere theesoorten zoals pu-erh, oolong en zwarte thee mee te zetten.

Inwijding van je Yixing theepot

Ben je de trotse eigenaar geworden van een Yixing theepotje, dan is het de bedoeling dat je hem klaarstoomt voor gebruik. Naast dat hij nog vies kan zijn van het bakken neemt de klei zoals gezegd veel smaak in zich op. Als je hem niet inwijdt verlies je een hoop zetbeurten mooie aroma’s in je gezette thee.

Als eerste kun je je potje afspoelen onder de kraan om stof en eventuele restanten van het bakken te verwijderen.

Vervolgens verzadig je je potje door hem een uur te koken in een pannetje met mineraalarm water. Zacht borrelend en bijvoorbeeld op een zeef liggend of met een handdoek op de bodem om breuk tijdens het koken te voorkomen.

Daarna ga je de thee zetten die je hebt uitgekozen. Vul een bak met de thee zodat je het potje in zijn geheel kan onderdompelen. Laat hier het potje en dekseltje een nacht in weken. Zet goede thee, als je veel blad gebruikt en dit laat zitten bij het potje dan neemt het potje bittere smaken in zich op.

Spoel na het weken het potje goed af en droog hem met een doekje of papier. Gebruik vanwege de opname van geuren en smaken nooit zeep of afwasmiddel bij het schoonmaken van je potje.

Op elk potje past een dekseltje, maar bij elke thee past ook een potje!