De twijg in Tie Guan Yin
In november 2017 was ik op reis in Fujian in China, om te kijken naar de Tie Guan Yin plantages. Voor een algemeen artikel over het maakproces: ‘Het maken van Tie Guan Yin’.
De laatste stap voordat de thee verkocht wordt, is het verwijderen van de twijg. De twijg zit tijdens het productieproces nog aan het blad vast, het zou tijdens het verwelken en rollen helpen om overtollig vocht uit het blad af te voeren.
Officieel is een twijg trouwens een scheut die verhout is maar mensen hebben meer een beeld bij een twijg dan bij een scheut denk ik. Een scheut is jong en is na een jaar een twijg. Na 2 à 3 jaar een tak.
De twijgen bleven mij bezig houden na terugkomst van de reis. Op de laatste dag van mijn bezoek kreeg ik een beetje Tie Guan Yin uit 1959 – gemaakt van blad én twijg door de vader van mijn leverancier.
Dus vroeger was de twijg nog wel gewoon onderdeel van het eindproduct.
Ik vroeg aan mijn leverancier, waarom wordt de twijg tegenwoordig eigenlijk verwijderd? Buiten het feit dat ze het niet mooi vinden hoort het ook niet in de thee volgens hem. Iets concreter wordt het door te kijken naar Japan, daar is Kukicha (twijgenthee) een veel gedronken thee. Na de verkoop van het goede blad dronk de theeboer zelf thee gemaakt van de twijgen. In Japan staat deze twijgenthee dan ook bekend als de thee voor de armen of de gewone man. Status is belangrijk in China en dan wil je niet geassocieerd worden met thee van de armen of de gewone man. Een goede reden de twijg te verwijderen.
Een andere uitleg is dat het vochtgehalte in de twijg hoger blijft dan in het blad. Wanneer de twijg niet verwijderd zou worden dan zou dat invloed hebben op de houdbaarheid. Ik heb er zelf nooit iets van gemerkt.
Ik vroeg ook aan mijn leverancier, wat doen jullie met alle twijgen? Hij maakte er in het verleden wel eens kussens van! Ik kreeg er eentje mee als souvenir.
Te hard om op te slapen maar prima voor in de rug.
Een ander bezoek tijdens mijn reis was aan de heer Chen Su Quan, een innovatieve beroemdheid in de Chinese theewereld en werkzaam bij een thee-instituut. We dronken Tie Guan Yin welke een binnenverpakking had van papier in plaats van plastic, daar heeft hij patent op (foto 1). De verpakking daaromheen was ook uniek, als een sigarettendoosje om makkelijk mee te kunnen nemen (ook foto 1). We dronken ook Tie Guan Yin welke verpakt werd in een doosje in gevacumeerde verpakking (foto 2). Gemaakt volgens de traditionele manier, zoals ze het vroeger deden. En ziedaar, weer die twijg! (foto 3)
Als Tie Guan Yin gemaakt wordt met een twijg, en deze zat vroeger gewoon bij het eindproduct, is een échte Tie Guan Yin dan eigenlijk niet gewoon een combinatie van blad en twijg?
Ik ben zelf van mening van wel! Hij wordt eruit gehaald vanwege het slechte beeld wat mensen hebben van twijgen maar dat was vroeger kennelijk geen issue. Ik hoorde ook over de gezondheidswaarde van de Japanse twijgenthee, Kukicha. De twijgen zouden vitamines en mineralen bevatten zoals vitamine A, B en C, calcium, koper, selenium, mangaan, zink en fluoride. Het is een populaire thee in de macrobiotica. De twijgen bevatten dus de wat grotere voedingstoffen en het blad de kleinere (antioxidanten). Samen dus een compleet geheel – zoals de theemakers van vroeger zich wellicht bewust of onbewust al realiseerden.
Er staat een Tie Guan Yin met twijg in de webwinkel voor als je het eens wilt proberen.
Iets soortgelijks komt voor met thee uit Taiwan. Een paar jaar geleden kreeg ik een Lishan met de steeltjes erbij. Na de eerste twijfel werd ik prettig verrast door de buitengewoon volle smaak. Wat mij betreft hoeven de steeltjes van de groene oolong er niet uitgehaald te worden.